Giảm phân là gì?
Giảm phân được hiểu là quá trình phân chia tế bào để tạo ra giao tử (tinh trùng và trứng). Kết thúc quá trình giảm phân thì chúng ta sẽ thu được 4 tế bào con mang nửa bộ NST của tế bào giảm phân [n (từ trứng) + n(từ tinh trùng) =2n].
Tế bào con được sử dụng để hoạt động trong quá trình tạo giao tử, sinh ra cá thể mới. Giảm phân chỉ xảy ra ở các sinh vật đa bào.
Giảm phân được chia làm 5 kỳ:
– Kỳ trung gian: Đây là giai đoạn chuẩn bị. Các NST sẽ ở dạng duỗi xoắn, tự động tổng hợp nên một NST giống nó và sinh lại với nhau ở tâm động tạo thành NST kép.
– Kỳ đầu: Các NST bắt đầu co xoắn lại. NST kép sẽ ở dạng cặp tương đồng tiến sát lại gần nhau. Trong kỳ đầu một số đoạn NST trong cặp tương đầu có thể xảy ra trao đổi, người ta gọi đó là hiện tượng hoán vị gen.
– Kỳ giữa: Các NST kép ở cặp tương đồng sẽ tiến hành tách nhau ra, rồi trượt trên tơ phân bào và dàn thành hai hàng song song nằm trên mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
– Kỳ sau: Các cặp NST kép trong cặp tương đồng tự động kết hợp với nhau và di chuyển phân li độc lập về hai cực tế bào.
– Kỳ cuối: NST kép sau khi phân chia nằm trong nhân mới của tế bào.
Kết quả của giảm phân, màng nhân và nhân con dần xuất hiện. Từ tế bào ban đầu phân chia thành 2 tế bào con có bộ nhiễm sắc thể kép đơn bội. Giảm phân cực kỳ quan trọng đối với sự sinh sản của loài.
Trong quá trình này diễn ra sự phân li độc lập và tổ hợp tự do, kết quả sẽ cho ra nhiều biến dị tổ hợp, có ý nghĩa trong chọn lọc và tiến hóa.