Mua nhà đất giấy tay có làm sổ được không?
Có thể hiểu mua bán, chuyển nhượng nhà đất bằng giấy viết tay là hình thức mua bán do hai bên tự trao đổi và ký kết với nhau nhưng không được công chứng, chứng thực theo quy định.
Theo Điều 122 Luật Nhà ở, Điều 167 Luật Đất đai 2013, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất; hợp đồng mua bán nhà ở phải thực hiện công chứng, chứng thực thì mới có giá trị pháp lý.
Vì vậy, khi mua bán bằng giấy viết tay mà sau đó các bên phát sinh tranh chấp, yêu cầu tòa án giải quyết thì giao dịch sẽ bị tuyên vô hiệu do không tuân thủ về mặt hình thức và bên mua sẽ không làm sổ được.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, mua đất bằng giấy viết tay không có công chứng, chứng thực vẫn được đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất:
(i) Trường hợp bên mua đã thực hiện thanh toán được hai phần ba nghĩa vụ
Trường hợp bên mua (bên nhận chuyển nhượng) đã thực hiện thanh toán được hai phần ba nghĩa vụ thì Tòa án sẽ công nhận hiệu lực của giao dịch thông qua giấy viết tay theo Điều 19 Bộ luật Dân sự 2015.
Cụ thể, đối với giao dịch dân sự đã được xác lập bằng văn bản nhưng văn bản không đúng quy định của luật hoặc vi phạm quy định bắt buộc về công chứng, chứng thực mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc các bên, tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó.
Trường hợp có văn bản quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch mua bán nhà đất thì bên mua có thể tiếp tục thực hiện việc làm sổ (làm mới hoặc đăng ký biến động) theo quy định của pháp luật.
Dù vậy, việc yêu cầu tòa án công nhận giao dịch bằng giấy viết tay sẽ mất nhiều thời gian và phức tạp hơn việc các bên thực hiện công chứng hoặc chứng thực. Ngoài ra, khi hợp đồng tuân thủ đúng về hình thức thì việc sang tên trên giấy chứng nhận quyền sẽ dễ dàng hơn.
Do đó, khi mua bán, chuyển nhượng nhà đất, người dân cần lưu ý về hình thức của hợp đồng để hạn chế được rủi ro.
(ii) Sử dụng đất do nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trước ngày 1/1/2008;
(iii) Sử dụng đất do nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ ngày 1/1/2008 đến trước ngày 1/7/2014 mà có giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại Điều 100 của Luật đất đai và Điều 18 của Nghị định 01/2017/NĐ-CP ngày 6/1/2017.
