Phân biệt thường biến và đột biến

Thường biến được hiểu là một trong những biến đổi của cây trồng, vật nuôi thông qua ảnh hưởng của môi trường. Những biến đổi này thường phát sinh trong cuộc đời của mỗi cá thể. Sự biến đổi thường biến đôi khi phụ thuộc vào môi trường và kiểu gen.

Đột biến gen là một trong những biến đổi được coi có tính bất thường, ảnh hưởng trong cấu trúc của gen và liên quan tới một số cặp nuclêôtit. Đột biến là một trong những kiểu có thể di truyền theo phương thức biến dị tổ hợp. Đột biến gen sẽ gây ra hệ quả vĩnh viễn, di truyền qua các đời. Sự thay đổi trong trình tự ADN sẽ tạo ra nguồn gen mới, có thể có lợi cho cá thể đó, tuy nhiên phần lớn những đột biến gen được đánh giá là bất lợi.

Thường biến và đột biến có những điểm khác biệt sau đây:

(i) Thường biến:

– Thường biến sẽ xảy ra theo một hướng xác định, phụ thuộc vào môi trường sống của loài

– Khi xảy ra thường biến chỉ làm biến đổi về kiểu hình, các vật chất di truyền, kiểu gen không hề bị biến đổi. Đời sau đó vẫn sẽ mang kiểu gen bình thường, thường biến không di truyền

– Thường biến thường xảy ra khi cá thể, loài sinh vật thay đổi môi trường sống.

– Đây không phải là nguyên liệu để chúng ta nghiên cứu chọn giống vật nuôi và cây trồng

– Nguyên nhân xảy ra do tác động của môi trường và các yếu tố khách quan

– Đây là dạng biến đổi có lợi cho loài, có lợi cho sinh vật

(ii) Đột biến:

– Đột biến là dạng biến đổi xảy ra riêng lẻ, có nhiều chiều hướng khác nhau khó nắm bắt

– Sau khi bị đột biến sinh vật sẽ mang kiểu gen bị biến đổi và có tính di truyền

– Muốn đột biến xảy ra thường phải có các tác động vật lý, hóa học lên sinh vật, rất ít đột biến xảy ra trong tự nhiên.

– Đây là biến đổi có ảnh hưởng, tác động đến quá trình chọn giống vật nuôi và cây trồng

– Đột biến tự nhiên rất có hại cho sinh vật, một số đột biến nhân tạo thì có lợi.