So sánh chế tài hình sự, dân sự, hành chính và kỉ luật

Tư vấn pháp luật By lawmentors 29/03/2022 Không có phản hồi

Chế tài là một trong ba bộ phận cấu thành quy phạm pháp luật. Chế tài là bộ phận xác định hình thức trách nhiệm pháp lý khi có hành vi vi phạm ghi rõ trong phần quy định và giả định của quy phạm pháp luật.

Căn cứ tính chất nhóm quan hệ xã hội được pháp luật điều chỉnh, chế tài phân chia thành nhiều loại bao gồm: chế tài hình sự, chế tài hành chính, chế tài dân sự…

>>> Xem thêm:

Việc áp dụng chế tài sẽ phụ thuộc vào những đặc điểm của lợi ích pháp luật cần bảo vệ, căn cứ vào tính chất hành vi phạm pháp, mức độ thiệt hại và những vấn đề khác có liên quan. Dựa theo đó, chế tài bao gồm có các hình thức: chế tài trừng trị (trong lĩnh vực hình sự), chế tài bảo vệ và chế tài bảo đảm (trong lĩnh vực dân sự), chế tài khôi phục trạng thái pháp lí ban đầu (trong lĩnh vực hành chính, dân sự), và chế tài vô hiệu hoá.

Tóm lại, khái niệm chế tàichỉ ra những biện pháp tác động mà Nhà nước sẽ áp dụng. Đối với những chủ thể không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quy tắc xử sự chung. Đã được nêu rõ trong phần giả định của quy phạm và cũng là hậu quả pháp lý bất lợi mà chủ thể sẽ phải gánh chịu nếu không thực hiện đúng nội dung tại phần quy định.

Chế tài gồm có các hình thức:

– Hình sự: chế tài trừng trị

– Hành chính, dân sự: chế tài bảo vệ và chế tài bảo đảm

– Chế tài khôi phục trạng thái pháp lý ban đầu

– Chế tài vô hiệu hóa.

Những hình thức này đều dựa trên những căn cứ về tính chất của hành vi phạm pháp luật. Mức độ thiệt hại và những vấn đề khác có liên quan đối với việc tăng nặng hoặc giảm nhẹ khi áp dụng các biện pháp chế tài.

Chế tài chính là một bộ phận không thể thiếu trong một quy phạm pháp luật, là công cụ để thể hiện thái độ của Nhà nước đối với những hành vi vi phạm pháp luật và cũng có tác dụng phòng ngừa, giáo dục để bảo đảm việc tuân thủ pháp luật, từ đó góp phần thực hiện mục đích của Nhà nước trong mọi lĩnh vực: chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh, văn hoá, xã hội….

(i) Chế tài hình sự: Là những hậu quả về mặt pháp lý khi chủ thể vi phạm những điều được quy định trong luật hình sự. Chế tài hình sự là một bộ phận hợp thành của quy phạm pháp luật hình sự. Xác định loại, giới hạn mức độ hình phạt có thể áp dụng đối với người thực hiện hành vi phạm tội được quy định trong nội quy pháp luật hình sự đó. Chế tài được quy định trong các quy phạm pháp luật hình sự và được áp dụng với người thực hiện hành vi phạm tội.

(ii) Chế tài hành chính: Là những hậu quả pháp lý khi chủ thể vi phạm quy định trong pháp luật về hành chính. Bộ phận của quy phạm pháp luật hành chính (giả định, chế tài, quy định). Xác định biện pháp xử lý của Nhà nước đối với cá nhân và tổ chức. Có hành vi vi phạm pháp luật về mặt quản lý nhà nước mà không phải là tội phạm, chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự.

(iii) Chế tài thương mại: Chế tài thương mại là hậu quả được áp dụng cho bên vi phạm hợp đồng. Khi có những hành vi vi phạm xảy ra trong giao kết và thực hiện hợp đồng thương mại. Chế tài này còn hay gọi là chế tài hợp đồng. Khi một bên chủ thể vi phạm quy định về thương mại được quy định trong Luật Thương mại 2005, cũng như các quy định có liên quan khác. Sẽ được áp dụng các chế tài quy định tại Điều 292 của Luật thương mại 2005.

(iv) Chế tài dân sự: Hậu quả pháp lý bất lợi ngoài sự mong muốn được áp dụng đối với người có hành vi vi phạm trong các quan hệ dân sự khi họ thực hiện. Thực hiện không đúng những nghĩa vụ dân sự. Chế tài dân sự thường liên quan đến tài sản (bồi thường thiệt hại, buộc sửa chữa, khôi phục lại tình trạng ban đầu. Hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận, đã bàn giao).

Hoặc có thể là những biện pháp chế tài khác (buộc chấm dứt hành vi vi phạm, buộc xin lỗi hay cải chính công khai…).